Ο ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΟΣ ΤΗΣ Α. ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΟΥ-ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΚΡΙΣΤΗ ΧΑΡΑΚΗ

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΡΗΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΟΥ-ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

«ο ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΟΣ»

(Πολιτιστικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου, 8 Απριλίου, 2014)

 

Αποσπάσματα από τον χαιρετισμό του Κρίστη Χαράκη, Προέδρου της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού: «Βασίλης Μιχαηλίδης»

 

Ξαπλωμένος στους χρυσόλαμπρους αμμόλοφους διαβάζω το βιβλίο, «ο Αρωματοποιός»!
Το άρωμα ανάλαφρου ανέμου, χάιδευε, με τη δροσιά του, διάσπαρτα κατάλευκα κρινάκια, και μπήκε ευωδιά σε στίχους!
Ίσως, η εικόνα, που ζωγράφισε ο Μάξιμος, συνταίριαζε με το άγγιγμα της άμμου, τη γεύση της αρμύρας, τη θέα με τα σκορπισμένα κρινάκια, και με το «θάμα» οσμής σε γεύση αρμύρας!
Στιγμιαία, άρχισαν να αναδύονται από το εσωτερικό μου περιβάλλον στίχοι,
«Μοῦσά μοι ἔννεπε ἔργα πολυχρύσου Ἀφροδίτης Κύπριδος…» (1)

Στις χρυσές αμμουδιές της Κύπρου
αναδυόμενη οσμή,
από το πάτημα της φιλόγελης Αφροδίτης

Αιώνια κάτασπρα κρινάκια,
Στην ακρογιαλιά του “Ladies’ (S)mile”
μοσχοβολούν «άρωμα γυναίκας»!

«Ἐς Κύπρον δ’ ἐλθοῦσα θυώδεα νηὸν ἔδυνεν ἐς Πάφον, όπου […]
ευωδιαστός βωμός της είναι» (2)

Είναι «θάμμα» της φύσης, η ευωδιά, που ακόμη εκπέμπει η Αφροδίτη, στις χρυσές μας παραλίες! Γεννήθηκε μαζί με την ποίηση, που πάει πίσω στη γένεση, με τον αναδυόμενο σχηματισμό του κάλλους του νησιού μας!
Ξαπλωμένος στους χρυσόλαμπρους αμμόλοφους διαβάζω το βιβλίο, «ο Αρωματοποιός»!
Για μια στιγμή, κοίταξα εκεί που τελειώνει ο γαλανός ορίζοντας• και, από εκεί, αναζήτησε η σκέψη τη φαντασία του «άρχοντα» των αρωμάτων. Γίνομαι συνταξιδιώτης της φαντασίας του. Η συναισθησία και πάλι κυριαρχεί. Η μια αίσθηση διαγωνίζεται την άλλη! Η αρχοντιά της όσφρησης, με μεταφέρει τον χώρο των αισθήσεων.
Το κύμα, σαν άρχισε να γλύφει τη ξανθή άμμο,
λείανε το κορμί μου!
Με ένα παιγνίδι «γεωγραφίας»,
από ξανθούς κόκκους κολλημένους στο σώμα,
«ηδονίζεται» το κύμα με τον άνεμο•
και, με την ανταύγεια του απριλιάτικου μεσημεριανού ήλιου,
αποτυπώνεται η «αφηρημένη» τέχνη της φύσης!

Η συναισθησία είναι δώρο της Κύπριδας, προκαλεί «άρωμα» στους στίχους, που μετάφρασε ο «θεμελιωτής» δάσκαλος της Λεμεσού, Ηρακλής Αγγελίδης,

«Τραγούδα της πολύχρυσης Αφρώς τα έργα, ώ Μούσα […]
Φτάνει στην Κύπρο∙ σε ναόν ευωδιασμένο μπαίνει
στην Πάφο, όπου βωμός γι αυτήν και τέμενος βρισκόταν.
Μέσα αφού μπήκε, σφάλιξε τις σφανταχτές τις πόρτες
κι οι Χάριτες την έλουσαν, με θείο αλείψαν λάδι,
όπως οι αθάνατοι θεοί συνήθιζαν να κάνουν» (3)

Δροσίζει ο ήχος του κύματος! Το κάλλος της Κύπριδας, ασταμάτητα συμπλέει με τις θεότητες της φύσης, (και) συνθέτει την ενσυναίσθηση της αισθαντικότητας, στις αισθήσεις των δημιουργών μας, γιατί από τον ‘Όμηρο και τον Στασίνο στις μέρες μας, η φύση, μας επιβάλλει οιητικότητα, μού επιβάλλει την ποίηση!
Το βραβευμένο μυθιστόρημα της εκλεκτής μας, Άντρης Χριστοφίδου-Αντωνιάδου, «ο Αρωματοποιός», κυκλοφορεί σε μια περίοδο 30 χρόνων της «αυτοποιητικής ανησυχίας» και της λογοτεχνικής δημιουργίας της!(4)

H Άντρη Χριστοφίδου, για τρεις δεκαετίες παράγει έργο πολιτισμού! Και με ιδιαίτερη εκτίμηση, χαιρετίζω τη συμπολίτισσά μας, για μια προσφορά 30 χρόνων, στον βωμό των Μουσών! Στη μέχρι σήμερα δημιουργική της πορεία, τής έχουν απονεμηθεί πανελλήνιες και ευρωπαϊκές διακρίσεις από το 2001 μέχρι το 2013, σε ποικίλα πολιτισμικά πεδία (5), κάτι που τιμά και την Εταιρεία Λογοτεχνών, στην οποία η συγγραφέας είναι ιδρυτικό και ενεργό μέλος.

Αλλά, και, κάτι άλλο… Μόλις σήμερα, λίγο πριν κάνω τον Χαιρετισμό μου, πήρα μια ακόμη πληροφορία, κατευθείαν από τη Θεσσαλονίκη. Τη μοιράζομαι μαζί σας: στις 3 του Μάη, η Άντρη, θα φέρει στην πόλη της, ένα ακόμη «Παγκόσμιο Βραβείο Ποίησης, του 2014». Πρόκειται για ένα ονομαστικό βραβείο, που λέγεται «Βραβείο Φιλόξενου» της «Αμφικτιονίας Ελληνισμού», για το ποίημά της: «Η Λευκωσία του Μάρτη». Ας πάρουμε μια σύντομη γεύση στοχασμού της ποιήτριας, από την τελευταία αυτή στιχουργία. Ο στίχος, που επέλεξα, διαθέτει τη μεγαλοπρέπεια μιας αφαίρεσης, που αποδίδει η αυτοποιητική ταπεινοφροσύνη της δημιουργικής σκέψης •

«[…] Και εγώ, ένα μικρό τίποτα,
να διαβάζω στίχους για το Κούριο
και να αναρωτιέμαι, γιατί οι θεοί
δεν ξύπνησαν ακόμα για να
μας οδηγήσουν στην εξιλέωση»!

Η ανησυχία και η λογοτεχνική δημιουργία της συγγραφέα, θα έλεγα το δικό της «Δημιουργούν» σε ποίηση, διήγημα, ποιητική-θεατρική λογοτεχνία, μυθιστόρημα, δοκίμιο, και έρευνα: όλα, αλλά μαζί με αυτά και οι ευαισθησίες της, στις καλές τέχνες και τη μουσική, εκφράζουν ένα έργο υψηλών αναδράσεων πολιτισμού. Είναι ένα σύνολο γραμμάτων, που δημιουργικά συμπλέει με αναδράσεις από και προς το Δημιουργούν ενός πολιτισμικού περιβάλλοντος, που διευρύνεται ακόμη και πέραν των συνόρων της πόλης μας!

Ιδιαίτερα, επισημαίνω την εργασία της, για τον Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, όπου κατάφερε να οικοδομήσει «πολιτισμικές γέφυρες» της Κύπρου, με την παγκοσμιότητα της ηθικής υπεροχής του πολιτισμού! Και, όταν η ηθική περνά μέσα από την ευαισθησία του λόγου, το Δημιουργούν γίνεται λόγος, που «ταυτίζεται με το δικαίωμα του όπου γης ανθρώπου να επαναστατεί ενάντια στον διωγμό της ελεύθερης διανόησης!

Σήμερα, είναι η παρουσίαση του βραβευμένου μυθιστορήματος της Άντρης Χριστοφίδου, «ο Αρωματοποιός».

Το βιβλίο είναι γραμμένο σε μια περίοδο, που πρόσφατες ανασκαφές, στην περιοχή του Πύργου Λεμεσού, κατέδειξαν ότι ο «αρωματοποιός» ήταν στην Κύπρο ένα από τα αρχαιότερα τιμημένα επαγγέλματα, «Μύτη», με την έννοια του δημιουργού υλικών, για ανάπτυξη του κάλλους στην όσφρηση, κάτι που μας μεταφέρει πίσω σε εργοστάσια Κυπρίων στην εποχή του Χαλκού (2600-1650 π. Χ.), αλλά και στα Κύπρια έπη.

Η πλοκή του έργου, με την εικόνα ενός νεαρού, του Κώστα, είναι σχεδιασμένη από πλείονα συναισθήματα της συγγραφέα, γιατί φανερά δένει, με κάτι εντελώς Δικό της: τον πατέρα της! Έτσι, φύσει και θέσει, οδηγεί τον αναγνώστη να συλλαμβάνει γνήσια αισθήματα, από την εκλεπτυσμένη ‘αφαιρετική διάσταση’ της δημιουργικής περιγραφικής γραφής του «ταξιδιού» του Κώστα. Η συγγραφέας, διεισδύει μέσα στην πάλη ζωής των ηρώων του έργου, με την υπόθεση να ξεκινά αμέσως μετά από το παγκόσμιο κραχ του ΄29, να περνά διά μέσου των εθνικοσοσιαλιστικών αλλοτριώσεων, και να τελειώνει, μαζί με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το έργο αυτό, θα μπορούσε να πει κανείς ότι ανήκει σε ιστορίες νέων και σε ιστορίες πόλεων, που εστιάζονται μέσα σε περιόδους μεγάλων αλλαγών, όπως του περασμένου αιώνα. Ανήκει, όμως, και σε ιστορίες αρχαίων εποχών, γιατί θα μπορούσε να γραφτεί και για μια περίοδο, όπου οι πρώτοι Έλληνες, Κύπριοι, ή Φοίνικες «ναυτικοί», ή «έμποροι», ακολούθησαν τον ίδιο ρου, και έγραψαν ιστορία αλλαγών. Ο τίτλος του έργου – άσχετα με το σύγχρονο συναρπαστικό στοιχείο της πλοκής του – οδηγεί στο επάγγελμα, που δίδαξαν αρχαίες θεότητες: οι Χάριτες και οι Ώρες, και διεισδύει με στοχαστική αφαίρεση σε μια ανεξιχνίαστη επική εποχή, των φαντασμαγορικών κήπων της μυθολογίας και της ιστορίας του νησιού μας.

Εκ μέρους της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού: «Βασίλης Μιχαηλίδης», χαιρετίζω τη συγγραφέα. Μαζί με αυτήν, διαβιβάζω τον εγκάρδιο χαιρετισμό και στους τρεις συντελεστές: Μάξιμο Χρίστου, Νικόλ Κοραή, αλλά και τον σύζυγο της Άντρης, Ηλία Αντωνιάδη, για την καλλιτεχνική επιμέλεια του εξωφύλλου, τη φιλολογική επιμέλεια και τη σελίδωση του βιβλίου αντίστοιχα. Επισημαίνουμε, επίσης, την αξιοσημείωτη ποιότητα της έκδοσης, που πρόφερε ο οίκος Α. Αντωνιάδου.

Με τις παρουσιάσεις βιβλίων, εικαστικών εκθέσεων και συναυλιών, έργων Κύπριων, αισθάνομαι την ιδιαίτερη χαρά ότι ζω ανάμεσα σε μια γενιά δημιουργών! Ιδιαίτερα, όμως, νοιώθω τη μορφή μιας αντικειμενικής ευτυχίας, κάθε φορά που η σύγχρονη κυπριακή δημιουργία, ταράττει τα κινούμενα νερά του πολιτισμού στο πανελλήνιο, με Κύπριους, που αναδύονται στην παγκοσμιότητα του πολιτισμού, τιμώμενοι επιστήμονες ή ερευνητές, λογοτέχνες ή καλλιτέχνες, με ποικίλα πολιτισμικά πεδία πνευματικών αγώνων!

 

Υποσημειώσεις

(1) [Εις Αφροδίτην Γ1]

(2) [Εις Αφροδίτην Γ58]

(3) Εις Αφροδίτην IV, μετάφραση στ. 1 και 60-64, πηγή: Ηρακλή Αγγελίδη, Μεταφράσεις Αρχαίων Ελλήνων Ποιητών, Λευκωσία 1980.

(4) Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Λογοτεχνών Λεμεσού: «Βασίλης Μιχαηλίδης», κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, τίμησε τη συγγραφέα, με τιμητική πλακέτα, για τα τριάντα χρόνια της δημιουργικής της πορείας.

(5) Έπαινος στην Ποίηση από το Υπουργείο Νοτιοανατολικού Αιγαίου (Ρόδος, 2001)/ Έπαινος στην Ποίηση από την Εταιρεία Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδας (Θεσσαλονίκη, 2008)/ Έπαινος στους Δελφικούς Αγώνες Ποίησης (Δελφοί, 2009 και 2013)/ Έπαινος στην Ποίηση από την Ένωση Συγγραφέων και Λογοτεχνών Ευρώπης (2009)/ Γ΄ Πανελλήνιο Βραβείο Ποίησης (Αθήνα, 2007)/ Β΄ Πανελλήνιο Βραβείο Θεατρικού Έργου (Αθήνα, 2008)/ Β΄ Πανελλήνιο Βραβείο Δοκιμίου (Αθήνα, 2012)/ Γ΄ Πανελλήνιο Βραβείο Μυθιστορήματος (Αθήνα, 2013)/Γ΄ Πανελλήνιο Βραβείο Δοκιμίου (Αθήνα, 2013).