Η ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ ΣΤΟΝ ΑΛΜΠΕΡ ΚΑΜΥ (2012)

Η Αποξένωση στον Αλμπερ Καμύ (2012)

Για τον Καμύ, το παράλογο δεν είναι κάτι το αυτούσιο: Είναι η αντιπαράθεση μεταξύ της επιθυμίας του ανθρώπου για διαφάνεια και αδιαφάνεια : «αυτό που είναι παράλογο, είναι η αντιπαράθεση αυτού του παραλόγου και αυτής της ταραγμένης επιθυμίας για διαφάνεια το κάλεσμα της οποίας αντηχεί βαθιά μέσα στον άνθρωπο.» (ce qui est absurde, c’ est la confrontation de cet irrationnel et de ce désir éperdu de clarté dont l’ appel résonne au plus profond de l’ homme) (1) Το παράλογο είναι ότι υπάρχει μεγάλο κενό μεταξύ λογικής και εμπειρίας.
Όπως αναλύεται στο «Μύθο του Σίσυφου», το παράλογο μπορεί να προκαλέσει αυτοκαταστροφή, αυτοκτονία δηλαδή που είναι αρνητική ή αυτοσυντήρηση που αυτό θα σήμαινε φιλοσοφική αυτοκτονία ή ακόμα διανοητική αυτοκτονία μέσα από τον εκμηδενισμό της ευφυίας. Για τον Καμύ, η φιλοσοφική αυτοκτονία είναι η υπαρξιακή στάση όπου η σκέψη δε λειτουργεί. Στον Ξένο η αντίδραση του Μερσώ στη συνειδητοποίηση του παραλόγου ήταν διανοητική αυτοκτονία. Σταμάτησε να χρησιμοποιεί το μυαλό του ακόμα κι όταν έπρεπε να διαλέξει μεταξύ ζωής και θανάτου.
Στη θεωρία του παραλόγου υπάρχουν τρεις μορφές θανάτου:
α) η φυσική: το σώμα θεωρείται μια ξεχωριστή οντότητα αφού θα πεθάνει, όπως για παράδειγμα ο Μερσώ όταν καταδικάστηκε σε θάνατο, η μητέρα του Μερσώ, τα πολλά θύματα της πανούκλας, ο Ταρρού, ο Ιερέας Πανελού.
β) η συναισθηματική: ο άνθρωπος ζει αποξενωμένος όπως ο Μερσώ.
γ) η πνευματική: ο άνθρωπος σταματά να χρησιμοποιεί το μυαλό του και προσπαθεί να το καταπιέσει: όπως ο Κλεμάνς και ο Μερσώ.
Ο Καμύ καθορίζει το παράλογο σαν μια ατομική αίσθηση στην οποία υπόκειται ένα άτομο και οι κανόνες του εφαρμόζονται μόνο σε ατομικές περιπτώσεις. Όταν ένα άτομο αντιλαμβάνεται συνειδητά το παράλογο, μια πιθανή απάντηση σ’ αυτήν τη συνειδητή αντίληψη που ίσως ακολουθήσει, είναι να αντιδράσει ή να επαναστατήσει. (Εισαγωγή, σελ. 20-21)